وبلاگ
اینجا کندوان نیست ! محوطه باستانی نغیم لر لیقوان

محوطه باستانی نغیم لر لیقوان
محوطه باستانی نغیم لر لیقوان واقع در روستای لیقوان استان آذربایجان شرقی، یکی از شگفتانگیزترین مناطق تاریخی ایران است که به دلیل شباهت زیاد با روستای معروف کندوان تبریز، توجه گردشگران و باستانشناسان را به خود جلب کرده است. این مقاله به بررسی ویژگیهای منحصر به فرد این محوطه باستانی میپردازد.
تاریخچه و پیشینه:
نغیملر، که با نامهای نعیملر یا نغیملر نیز شناخته میشود، قدمتی چندین هزار ساله دارد. این منطقه در گذشته به عنوان پناهگاهی برای ساکنان محلی در برابر حملات اقوام مهاجم، از جمله قوم بالباس، مورد استفاده قرار میگرفت.
ویژگیهای جغرافیایی و زمینشناسی نغیم لر لیقوان:
- موقعیت: نغیملر در دامنههای کوه سهند و در نزدیکی روستای لیقوان قرار دارد.
- ساختار زمینشناسی: برجستگیهای مخروطی شکل این منطقه از جنس کیران (مجموعهای از لاهار، اینمبریت و پونس) هستند.
- فرآیند شکلگیری: این ساختارها در نتیجه فعالیتهای آتشفشانی و فرسایش طبیعی در طول هزاران سال شکل گرفتهاند.
معماری و ساختار نغیملر لیقوان:
- خانههای صخرهای: تعداد قابل توجهی از برجستگیها توسط ساکنان محلی به شکل خانه درآمدهاند.
- طراحی داخلی: این خانهها دارای دربهای کوچک و مخفی، پلههای ارتباطی بین طبقات، و فضاهای زندگی چندطبقه هستند.
- سیستم آبرسانی: بنا بر روایات محلی، راههای زیرزمینی برای دسترسی به آب رودخانه وجود داشته است.
اهمیت تاریخی و فرهنگی نغیم لر لیقوان:
- پناهگاه امن: نغیملر در گذشته به عنوان محلی برای حفاظت از جان و اموال مردم در برابر حملات استفاده میشده است.
- نمونهای از معماری بومی: این محوطه نشاندهنده هوش و خلاقیت مردم منطقه در سازگاری با شرایط محیطی است.
- میراث فرهنگی: نغیملر بخشی مهم از تاریخ و فرهنگ آذربایجان را در خود حفظ کرده است.
جاذبههای گردشگری:
- منظره طبیعی خیرهکننده: شباهت ظاهری با روستای کندوان، چشماندازی بینظیر ایجاد کرده است.
- معماری منحصر به فرد: خانههای صخرهای و ساختارهای مخروطی، تجربهای یگانه برای بازدیدکنندگان فراهم میکنند.
- فرصتهای عکاسی: مناظر طبیعی و تاریخی نغیملر، مکانی ایدهآل برای عکاسان است.
حفاظت و توسعه پایدار:
- ضرورت حفاظت: با توجه به ارزش تاریخی و فرهنگی نغیملر، اقدامات حفاظتی برای حفظ این میراث ضروری است.
- توسعه گردشگری: برنامهریزی برای توسعه زیرساختهای گردشگری با رعایت اصول پایداری میتواند به رونق اقتصادی منطقه کمک کند.
- مطالعات باستانشناسی: انجام تحقیقات بیشتر میتواند به کشف جنبههای ناشناخته این محوطه باستانی کمک کند.
روستای کندوان تبریز :
روستای کندوان تبریز، یکی از شگفتانگیزترین جاذبههای گردشگری ایران، در 62 کیلومتری جنوب غربی تبریز و در دامنههای سرسبز کوه سهند واقع شده است. این روستای صخرهای با قدمتی بیش از 700 سال، به دلیل معماری منحصر به فرد خود که شامل خانههای مخروطی شکل کنده شده در دل صخرههاست، شهرت جهانی یافته است. این ساختارهای مخروطی که به محلی “کران” نامیده میشوند، در اثر فرسایش طبیعی لایههای آتشفشانی کوه سهند شکل گرفتهاند و توسط ساکنان محلی به مرور زمان به خانههای مسکونی تبدیل شدهاند.
کندوان نه تنها یک جاذبه گردشگری بینظیر است، بلکه یکی از معدود روستاهای صخرهای مسکونی جهان به شمار میرود که هنوز زندگی در آن جریان دارد. این روستا با داشتن امکانات مدرن در کنار حفظ بافت سنتی و تاریخی خود، تجربهای یگانه از زندگی در دل تاریخ را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند. معماری پیچیده، سیستم آبرسانی سنتی، و چشماندازهای طبیعی خیرهکننده، کندوان را به مقصدی محبوب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.
جالب توجه است که روستای کندوان تبریز شباهت چشمگیری به محوطه باستانی نغیملر در روستای لیقوان دارد. هر دو مکان دارای ساختارهای مخروطی شکل صخرهای هستند که توسط ساکنان محلی به عنوان خانه مورد استفاده قرار گرفتهاند. این شباهت نه تنها از نظر ظاهری، بلکه از لحاظ تاریخی و فرهنگی نیز قابل توجه است، و نشاندهنده الگوی مشترک زندگی و سازگاری انسان با محیط طبیعی در منطقه آذربایجان است.
نتیجهگیری:
محوطه باستانی نغیملر، با تاریخ غنی و معماری منحصر به فرد خود، گنجینهای ارزشمند در میراث فرهنگی ایران است. این مکان نه تنها یادآور هوش و خلاقیت نیاکان ما در سازگاری با محیط است، بلکه پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر و رونق اقتصادی منطقه دارد. حفاظت و معرفی مناسب این محوطه میتواند آن را به یکی از مقاصد گردشگری مهم در شمال غرب ایران تبدیل کند.